Kazimierz Matuszewski – historyk Jarocina
Kazimierz Matuszewski urodził się 28 lutego 1907 r. w Jarocinie. Był synem Józefa oraz Ludwiki z domu Rogowskiej. Miał trójkę rodzeństwa: brata Stanisława oraz dwie siostry – Annę i Walentynę. Ojciec prowadził piekarnię przy ul. Targowej w Jarocinie. Był znanym działaczem narodowym w okresie zaborów oraz aktywnym członkiem wielu miejscowych organizacji społecznych. W latach międzywojennych przez kilka kadencji pełnił funkcję radnego Rady Miejskiej. Siostra Walentyna Matuszewska była cenionym pedagogiem i wieloletnim profesorem jarocińskiego gimnazjum.
Edukacja K. Matuszewskiego w miejscowej szkole powszechnej przypadła na okres zaborów i I wojny światowej, ale naukę w jarocińskim gimnazjum rozpoczął już w niepodległej Polsce. Ukończył je z wyróżnieniem w 1925 r., a następnie studiował na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1931 r. z dyplomem i tytułem magistra podjął pracę w charakterze asystenta prawa na macierzystej uczelni. Trzy lata później otrzymał stypendium uniwersyteckie i wysłany został do Paryża, gdzie odbył półroczny staż na Sorbonie. Tuż przed wybuchem II wojny światowej uzyskał tytuł doktora. Biegle władał językiem niemieckim i francuskim, ale uczył się również języka angielskiego, włoskiego i hebrajskiego. W planach miał dalsze studia w zakresie prawa międzynarodowego na uczelniach w Anglii i we Włoszech, ale jego dobrze zapowiadającą się karierę naukową przerwała II wojna światowa.
W połowie sierpnia 1939 r. K. Matuszewski został zmobilizowany i zobowiązany do stawienia się w 70. Pułku Piechoty w Pleszewie. Kilka lat wcześniej skończył Szkołę Podchorążych w Śremie i w stopniu porucznika rezerwy uczestniczył w ćwiczeniach wojskowych w Cieszynie oraz w Inowrocławiu. Podczas kampanii wrześniowej jako adiutant dowódcy I batalionu walczył w szeregach Armii „Poznań” w bitwie nad Bzurą. Poległ 17 września 1939 r. podczas przeprawy przez Bzurę w okolicach Witkowic. Spoczął w kwaterze wojennej na cmentarzu w Juliopolu koło Sochaczewa. W 1966 r. za całokształt walk w kampanii wrześniowej odznaczony został pośmiertnie Krzyżem Walecznych.
Matuszewski pasjonował się przede wszystkim zagadnieniami prawa międzynarodowego, ale w kręgu jego zainteresowań była również historia regionalna. Sentyment do rodzinnego miasta sprawił, że w okresie studiów założył, a następnie aktywnie działał w Kole Studentów Jarociniaków w Poznaniu. Już jako pracownik naukowy Uniwersytetu Poznańskiego z zamiłowaniem zajmował się badaniem przeszłości Jarocina. Zapraszał do rodzinnego miasta wykładowców poznańskiej uczelni, ale i sam był prelegentem podczas organizowanych przez siebie spotkań, których tematami była historia regionu oraz kwestie prawne. Jego teksty związane z historią regionalną przez lata ukazywały się na łamach „Gazety Jarocińskiej”. Efektem jego dociekań historycznych były również dwie wydane drukiem publikacje. W 1933 r. nakładem Drukarni i Księgarni Polskiej Jana Majerowicza w Jarocinie ukazał się zbiór szkiców historycznych zatytułowany Z przeszłości naszej ziemi. Jak sam autor podkreślał w przedmowie, broszurka powstała z miłości ku gniazdu rodzinnemu i zawierała wycinki ze skromnej przeszłości naszego miasta i okolicy. Podobny charakter miało kolejne wydawnictwo autorstwa K. Matuszewskiego Z przeszłości miasta Jarocina, które wyszło z drukarni Stefana Andersona w Poznaniu w 1937 r.
Autor: Renata Królak
Bibliografia:
Zbiory archiwalne Muzeum Regionalnego w Jarocinie.
