Do Jarocina trafił zbiór fotografii przedstawiających żołnierzy 4. Pułku Czołgów Ciężkich, który w latach 1945-1947 stacjonował w tutejszych koszarach. Autorem przynajmniej niektórych z prezentowanych na portalu obrazów był Ludwik Sip, znany jarociński fotograf. Fotografie przez lata były własnością pochodzącego z Hrubieszowa żołnierza 4. PCC, Pawła Hukowskiego.
St. sierż. Paweł Hukowski urodził się 20 kwietnia 1924 r. w Sławęcinie, powiat Hrubieszów, województwo lubelskie. Dnia 16 października 1944 r. został wcielony do 1. Korpusu Pancernego jako kierowca samochodowy i po krótkim szkoleniu wysłany 16 kwietnia 1945 r. na front wschodni. Korpus Pancerny początkowo podlegał Naczelnemu Dowództwu Wojska Polskiego, ale 19 marca został czasowo podporządkowany walczącej na południowym odcinku frontu II Armii Wojska Polskiego. Dowodził nią bardzo nieudolny i często pijany gen. Karol Świerczewski, oficer Armii Czerwonej. II Armię zaczęto formować dopiero w sierpniu/wrześniu 1944 r. i mimo prawie 90 tys. żołnierzy jej wartość bojowa w połowie 1945 r. nie była jeszcze zbyt wysoka.
Paweł Hukowski brał udział w końcowych, ale bardzo krwawych walkach II wojny światowej (między 16-25 kwietnia 1945 r.) Jego Korpus Pancerny walczył w składzie I Frontu Ukraińskiego. Dnia 25 kwietnia Hukowski został lekko ranny w krwawej bitwie pod Budziszynem, kończąc tym samym swój udział w zmaganiach II wojny światowej. W tej bitwie II Armia LWP straciła 57% swoich czołgów, prawie 5000 poległych, 2789 zaginionych i 10 500 rannych! Większość z nich stanowili właśnie nowi rekruci i partyzanci, także AK i NSZ, zmobilizowani w drugiej połowie 1944 r. przez komunistów na Lubelszczyźnie.
Dnia 8 marca 1946 r. Hukowski, posiadając doświadczenie bojowe w Korpusie Pancernym, trafił do stacjonującego już na stopie pokojowej w Jarocinie 4. Pułku Czołgów Ciężkich, na którego wyposażeniu były ciężkie czołgi radzieckiej produkcji IS-2. W pułku, podobnie jak na froncie, był kierowcą samochodu. 4. Pułk Czołgów Ciężkich miał piękną kartę walk frontowych. Walczył w ramach I Armii WP, ale jego skład osobowy stanowili głównie sowiecka kadra dowódcza i większość żołnierzy. Dnia 28 lutego 1947 r. awansował na kaprala. Kilka dni później (2 marca) opuścił szeregi ludowego wojska i przeszedł do cywila (został zdemobilizowany 2 marca 1947 r.)
Za udział w walkach 1945 r. został odznaczony m.in. Odznaką Grunwaldzką i Medalem za Odrę, Nysę i Bałtyk.
W marcu br. z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Hrubieszowie udało się pozyskać wyjątkowy zbiór fotografii przedstawiający żołnierzy i czołgi 4. Pułku Czołgów Ciężkich. Fotografie do Biblioteki przekazał Krzysztof Hukowski, a wcześniej należały do Pawła Hukowskiego. Na zdjęcia natrafiliśmy dzięki Cyfrowemu Archiwum Tradycji Lokalnej, funkcjonującemu przy ww. Bibliotece.
W skład zbioru wchodzi 27 fotografii oraz skany książeczki wojskowej i odznaczeń. Przedstawiają one szlak bojowy oraz żołnierzy i ciężkie czołgi IS-2, stacjonujące wówczas w Jarocinie. Były to po niemieckich „Tygrysach Królewskich” największe czołgi II wojny światowej. Na fotografiach możemy m.in. zobaczyć przysięgę żołnierzy ludowego WP w jarocińskich koszarach (najprawdopodobniej był to 29 października 1946 r.) oraz ks. Edwarda Degórskiego, proboszcza parafii pw. św. Marcina, który z dwoma podniesionymi w górę palcami wymawia słowa tejże przysięgi. Podobnych fotografii jest więcej. Na uwagę oczywiście zasługują fotografie olbrzymich czołgów IS-2, defilujących żołnierzy 4. Pułku oraz jarocińskie koszary, które gościły już niejedną armię.
Chcielibyśmy serdecznie podziękować za życzliwość okazaną przez pracowników Miejskiej Biblioteki Publicznej w Hrubieszowie oraz przekazanie nam zbioru dotyczącego naszego miasta.
Opracowanie: Tomasz Cieślak
Źródło: Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej przy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Hrubieszowie (kolekcja Krzysztofa Hukowskiego)
